Czerwone flagi w bólach kręgosłupa

Czerwone flagi w bólach kręgosłupa

‍

Czym są i dlaczego ich znajomość powinna być obligatoryjna dla każdego fizjoterapeuty?

‍

Czerwonymi flagami nazywamy cechy kliniczne, które obserwujemy podczas badania fizykalnego pacjenta, a także te, występujące w historii medycznej, które mogą wskazywać na poważną patologię kręgosłupa.

Co w praktyce to oznacza? Czego się obawiamy?

• Zespół ogona końskiego – bóle oraz zaburzenia czucia w obrębie krocza i wewnętrznej strony ud (o typie spodenek), zaburzenia czynności zwieraczy, jedno- bądź obustronna rwa kulszowa, opadanie stopy.
• Złamania kręgosłupa – jeżeli pacjent zgłasza w wywiadzie, że przebył uraz – może być to upadek, wypadek komunikacyjny, etc – jest osobą starszą lub jest poddany kortykoterapii, a także towarzyszą mu objawy neurologiczne (osłabienie siły mięśniowej, drętwienie, ból), fizjoterapeuta może podejrzewać, że doszło do złamania w obrębie struktur kręgosłupa.
• Deformacje strukturalne – wyczuwalne w badaniu palpacyjnym zmiany w strukturze kręgosłupa.
• Rozsiany ból – nie pokrywający z się z dermatomami, nietypowy dla danego zakresu unerwiania.
• Nowotwór – przebyta choroba nowotworowa, nagły spadek masy ciała, ogólne złe samopoczucie, ból nocny, ból nasilający się przy pionizacji i nieustępujący podczas spoczynku.
• Zakażenie kręgosłupa – gorączka, aktywne ogniska zakażenia (migdałki, ropnie zębopochodne, zapalenie ucha środkowego), obniżona odporność organizmu.
  

Jeżeli fizjoterapeuta podczas wywiadu i badania wykluczy występowanie czerwonych flag, może zaplanować wraz z pacjentem przebieg terapii i podjąć działanie, mające na celu edukację oraz zmniejszenie dolegliwości bólowych pacjenta. Może się to odbyć bez dalszej konsultacji z lekarzem specjalistą i bez dodatkowych badań obrazowych, co skraca czas od postawienia diagnozy do leczenia.

Jeżeli natomiast fizjoterapeuta wychwyci obecność czerwonych flag, niezbędna jest konsultacja u lekarza specjalisty i dalsza diagnostyka, gdyż wprowadzenie u takiego pacjenta bodźców terapeutycznych może wpłynąć negatywnie na jego stan zdrowia. Każdy fizjoterapeuta powinien postępować zgodnie z zasadą „Primum non nocere” – czyli „Po pierwsze nie szkodzić”.

‍

mgr Magdalena Szostak

Fizjoterapeuta